Τα κάτωθι αποσπάσματα είναι παρμένα από το βιβλίο του εκλεκτού συναδέλφου, κ. Καραγιάννη Βασίλειου, με την άδεια του οποίου αναδημοσιεύονται.
Τον ευχαριστούμε θερμά ως Δικηγορικός Σύλλογος Κοζάνης
Η έλλειψη άλλων γραπτών στοιχείων – η πρώτη εφημερίδα στην Κοζάνη εκδίδεται το 1914 – η εξαφάνιση όλου του νομικού παρελθόντος της Κοζάνης με την πυρκαγιά του δικαστικού μεγάρου το 1939, οδηγεί υποχρεωτικά, αυτή η καταγραφή της ιστορίας του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης, να είναι ένα σχεδίασμα θα λέγαμε, παρά μια ολοκληρωμένη παρουσία. Ότι στοιχεία έρχονται στην επιφάνεια και αφορούν γεγονότα πριν από το 1939, είναι από τις εφημερίδες της εποχής, περιοδικά και έγγραφα. Τα νεότερα είναι από τα Πρακτικά του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης, εφημερίδες, μνήμες και διηγήσεις παλαιότερων δικηγόρων.
Στην …προϊστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης και στα πρόσωπα που ξεχωρίζουν στη τοπική νομική πρακτική, εμφανίζεται ο Ν. Χαλκιάς (γεν.1835), επιχειρηματίας με επιχειρήσεις στην Κων/πολη και το Μοναστήρι….
….Μέχρι την απελευθέρωση της Κοζάνης (1912) εμφανίζονται στα δικόγραφα του εκκλησιαστικού δικαστηρίου Κοζάνης, υπογράφοντες μόνο τις προτάσεις, – γιατί την αγωγή υπέγραφε ο ίδιος ο ενάγων, παρότι τη συνέτασσε βέβαια ο δικηγόρος – οι δικηγόροι: Νικόλαος Αρμενούλης μετέπειτα Δήμαρχος Κοζάνης, ο Θεόδωρος Αλβανός, Γ. Ι. Τσιμινάκης, Κ. Κοϊμτζής. Δ. Συλόπουλος, Στεφ. Μ. Παπακωνσταντίνου, Γ. Ζυγαλάκης, Κ. Τσιτσελίκης, Χ. Παναγιωτίδης.. Αυτοί αντιπροσωπεύουν με πληρεξούσιο τους πελάτες τους. Δίπλα σ’ αυτούς, άλλα έγκριτα πρόσωπα της πόλης, έμποροι, γιατροί, κτηματίες, οριζόταν πληρεξούσιοι από τους αντίδικους κι αντιπροσώπευαν αυτούς στα εκκλησιαστικά δικαστήρια, συντάσσοντας και υπογράφοντας προτάσεις. Αλλά και σ’ αυτές τις περιπτώσεις η δικηγορική παρέμβαση ήταν αφανής μεν αλλά ουσιαστική, γιατί όλα τα έγγραφα υπογραφόμενα ή μη από δικηγόρους έχουν μια νομική υφή και ενότητα που σημαίνει παρουσία, συμβουλευτική έστω, νομικών.
Σε εμπορικό οδηγό της Κοζάνης του 1910 εμφανίζονται ως δικηγόροι Οι: Κ. Τσιτσελίκης, Χρ. Παναγιωτίδης και Δημ. Συλόπουλος. Αυτοί φαίνεται ζήτησαν μόνον να καταχωρηθούν με πληρωμή φυσικά, στον εν λόγω οδηγό. Η δικηγορία ασκείται και στα τουρκικά δικαστήρια της Κοζάνης, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη όπου διαπρέπει ο Κοζανίτης Χαρίσιος Ηλ. Βαμβακάς (γεν.1872), διδάκτωρ του δικαίου και των πολιτικών επιστημών που διαδέχτηκε στην οθωμανική βουλή τον πρώτο Κοζανίτη βουλευτή Κ. Δρίζη.
Ως δικαστήριο στις αρχές του 20ου αι. χρησιμεύει το κτίριο δίπλα από τον Άγιο Νικόλαο που πρώτα ήταν το Ελληνικό σχολείο και μετά εγκαταστάθηκε το σχολείο Παρθένων και από το 1913 το Πρωτοδικείο.
Η θεσμική πλέον ίδρυση των δικαστηρίων και των δικηγορικών συλλόγων στις νέες πόλεις μετά την απελευθέρωσή τους, έχει την ακόλουθη νομική σειρά.
Με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 923/11 Δεκ. 1912 Διαταγή του Επί της Δικαιοσύνης Υπουργού, “ως αντιπροσώπου της Ελληνικής Κυβερνήσεως εν ταις υπό του Ελληνικού Στρατού καταληφθείσαις Μακεδονικαίς χώραις”, συνιστάται “Πρωτοδικείον εν Κοζάνη, εδρεύον εν την πόλει ταύτη και ασκούν δικαιοδοσίαν εφ’ άπαντα τον ομώνυμον νομόν”, και πέντε Ειρηνοδικεία “εις εκάστην των επαρχιών Κοζάνης, Ελασσώνος, Σερβίων, Γρεβενών και Ανασελίτσης”. Με το 1709/28-1- 1913 έγγραφο του ίδιου ορίστηκε ότι “Το Ειρηνοδικείον Ανασελίτσης θέλει εδρεύει εν Σιατίστη, ορισθείση ως πρωτευούση της ειρημένης επαρχίας”. Με την ίδια αρχική διαταγή (913/12) ιδρύθηκε και Ειρηνοδικείο “Καϊλαρίου” (Πτολεμαίδος), το οποίο υπαγόταν υπό το Πρωτοδικείο Δυτικής Μακεδονίας, που συνεστήθη με το ίδιο έγγραφο, έδρευε στη Φλώρινα και περιλάμβανε στην δικαιοδοσία του την Φλώρινα, την Πτολεμαΐδα, την Καστοριά και την Κορυτσά (τότε επίσης υπό την κατοχή του Ελληνικού Στρατού). Όλα αυτά τα Δικαστήρια εθεωρήθησαν προσωρινά, σύμφωνα με τα άρθρα 10 και 11 του ν. ΔΡΛΔ’ της 28 Φεβρ. / 2 Μαρτίου 1913, “περί διοικήσεως των στρατιωτικώς κατεχομένων χωρών”, ο οποίος ίσχυσε αναδρομικά από 6-10- 1912. Όλα τα πρωτοβάθμια δικαστήρια της Μακεδονίας υπαγόταν στο Εφετείο Θεσσαλονίκης (άρθρο 11 παράγραφος 2 ν. ΔΡΛΔ’). Με το άρθρο 30 του ν. 147/1914 ορίστηκε ότι με βασιλικό διάταγμα συγκροτούνται δικαστήρια στις “Νέες Χώρες”. Με το ίδιο διάταγμα ορίζεται και η ημέρα έναρξης της λειτουργίας τους, κατά την οποία θα έπαυαν να λειτουργούν τα παραπάνω προσωρινά δικαστήρια. Με το από 7-11 Απριλίου 1914 βασ. διάταγμα ιδρύθηκε το Πρωτοδικείο Κοζάνης (υπαγόμενο στο Εφετείο Λαρίσης), και ημέρα ενάρξεως της λειτουργίας του ορίστηκε η 1 Μαΐου 1914.
Με το 395/16 Νοεμβρίου 1916 διάταγμα της προσωρινής κυβερνήσεως της Θεσσαλονίκης το Πρωτοδικείο Κοζάνης υπήχθη προσωρινά στο Εφετείο Θεσσαλονίκης. Αντιθέτως, η Κυβέρνηση των Αθηνών εξέδωσε το από 16 Ιανουαρίου 1917 βασ. διάταγμα, με το οποίο έδρα του Πρωτοδικείου Κοζάνης ορίστηκε η Ελασσόνα (!). Τελικώς, μετά την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου, εκδόθηκε βασ. διάταγμα (από 19- 25 Ιουλίου 1917) που όρισε ως έδρα του Πρωτοδικείου την Κοζάνη και το υπήγαγε ξανά στο Εφετείο Λαρίσης.
Με το άρθρο 31 του ν. 147/1914 ορίστηκε ότι στην έδρα κάθε Πρωτοδικείου που ιδρύεται με βάση τον νόμο αυτό, συνιστάται δικηγορικός σύλλογος. Με το ίδιο άρθρο δόθηκε εξουσιοδότηση για τον ορισμό (με βασ. διάταγμα) ημέρας για την εκλογή διοικήσεως των νέων δικηγορικών συλλόγων. Για τον σκοπό αυτό εκδόθηκε το από 18/23- 5-1914 βασ. διάταγμα, “περί ορισμού ημέρας προς συγκρότησιν των δικηγ. συλλόγων εις τας νέας χώρας”.
Έτσι συστήνεται ο Δικηγορικός Σύλλογος Κοζάνης, όπως τουλάχιστον το βλέπουμε και σε μια πρόσκληση της τότε Γενικής Διοικήσεως Δυτικής Μακεδονίας που έδρευε στην Κοζάνη, μεταξύ των άλλων φυσικών και νομικών προσώπων, αυτή προσκαλεί και το “Διοικητικόν Συμβούλιον του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης”, αμέσως μετά τον εν Κοζάνη πνευματικόν Αρχηγόν των Μωαμεθανών για να παραστούν στον εορτασμό … επί τη εικοσιπενταετηρίδι της τελέσεως των γάμων της Α.Μ του Βασιλέως (Κωνσταντίνου)….
Με μεγάλη άνεση οι δικηγόροι της μικρής πόλης που κυριαρχούν στην κοινωνική, πνευματική και πολιτική ζωή της, από εξ επαγγέλματος υπερασπιστές, παίρνουν θέση στα έδρανα του δικαστηρίου είτε συμπληρώνοντας την ελλειπή τους σύνθεση, είτε αναπληρώνοντας την απουσία παντελώς λειτουργών της ισταμένης δικαιοσύνης. Από τότε φαίνεται ήταν μόνιμη πληγή για το Πρωτοδικείο Κοζάνης, η πληρότητα του σε προσωπικό. Όσο για την εκλογή τους σε ενόρκους και την παρουσία τους στα κακουργιοδικεία, ήταν σχεδόν όλοι οι δικηγόροι της Κοζάνης διορισμένοι τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη.
Τα μέλη του ΔΣΚ ζουν έντονα το διχασμό, πολιτεύονται, εκλέγονται βουλευτές, αποτυγχάνουν, διοργανώνουν όμως και κοινωνικές εκδηλώσεις, αρθρογραφούν στις τοπικές εφημερίδες, ακόμα και για νομικά ζητήματα κι όχι μόνο δημοτικά και πολιτικά.
Το δικηγορικό σώμα της πόλης το 1922 απευθύνει προς την κυβέρνηση τηλεγράφημα, με το οποίο ζητεί την κήρυξιν του στρατιωτικού νόμου …εν τη Δυτική Μακεδονία, συνεπεία δράσης των συμμοριών. Την περιφέρεια της Κοζάνης, ως γνωστόν, εκείνη την εποχή λυμαίνονταν τουρκοβουλγαρικές συμμορίες με ληστείες και δολοφονίες.
Μας είναι δυστυχώς άγνωστες οι συνθέσεις του διοικητικού συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνη της πρώτης δεκαετίας από την ίδρυση του συλλόγου και του Πρωτοδικείου.
Το 1933 από το νέο Οργανισμό δικαστηρίων επιχειρείται η καθιέρωση της ειδικής ενδυμασίας στους δικηγόρους όπως άλλωστε και στους δικαστές. Αυτοί κατά την ενάσκησιν των καθηκόντων τους θα φέρουν στολήν “ούσαν εξ ερέος (DRAP) χρώματος κυανού κατακορούς (BLEU FONCE) και έχουσαν κεντήματα και επωμίδας εκ χρυσού”. Το γεγονός προκαλεί μάλλον ευτράπελες αντιδράσεις.
Στην Κοζάνη και τις πόλεις της περιοχής Πτολεμαίδα, Σιάτιστα, Σέρβια που εδρεύουν Ειρηνοδικεία είναι κατά κύριο λόγο εγκατεστημένοι οι δικηγόροι. Αλλά δίπλα τους, εκτός από Κοζάνη, αρκετοί είναι και οι δικολάβοι που επιβιώνουν παρασιτώντας στο κυρίως νομικό σώμα. Είναι μια κατηγορία, οιονεί δικηγόρων, υποκατάστατα μάλλον αυτών, χωρίς πτυχίο νομικής, οι οποίοι δρουν εκτός κυρίας έδρας του Πρωτοδικείου στα Περιφερειακά Ειρηνοδικεία και όταν εκεί δεν υπάρχει ένας ορισμένος αριθμός δικηγόρων. Από τότε αλλά και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ‘60, θα συνιστούν μόνιμο πρόβλημα με την υφαρπαγή νομικής ύλης και πελατείας. Αρκετές φορές το ΔΣ του Δ.Σ.Κ. θα τους κάνει συστάσεις και θα προβεί σε παραστάσεις, να περιοριστούν ή να εξαφανιστούν από το χώρο.
Ένα σημαντικό γεγονός σηματοδοτεί τον νομικό κόσμο της Κοζάνης λίγο πριν τον πόλεμο, η Πυρκαγιά στα δικαστήρια….
…Αμέσως μετά την καταστροφή του δικαστικού μεγάρου ξεκινούν οι προσπάθειες για ανασυγκρότηση του συλλόγου γιατί κάηκε και το αρχείο του Δικηγορικού συλλόγου που στεγαζόταν στα δικαστήρια. Με γενική συνέλευση στις 23 Μαίου 1939 γίνεται το μητρώου μελών ταυτόχρονα με την αγορά 12 καρεκλών και ενός τραπεζιού για τις πρώτες ανάγκες του συλλόγου. Τα δικαστήρια μεταφέρονται κοντά στα σημερινά πρακτορεία του ΚΤΕΛ επί της Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η κήρυξη του πολέμου βρίσκει το Δ. Σ. Κοζάνης με 31 μέλη.
- Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου αποφασίζεται να οριστεί ένας αριθμός δικηγόρων για την χωρίς αμοιβή παροχή δικηγορικής Προστασίας και εν γένει νομικών συμβουλών στις οικογένειες των στρατευθέντων.
Προσλαμβάνεται υπάλληλος στο Δικηγορικό σύλλογο ο Αθανάσιος Γιωργάκας. Θα μείνει στην Θέση του αυτή μέχρι το θάνατό του και θα γίνει ένα από τα αγαπητά κι αξέχαστα πρόσωπα του δικηγορικού μικρόκοσμου. Τον βοηθά στην εργασία του και η κ. Ευθυμούλα χήρα του δικηγόρου Παναγιώτη Καραλίβανου.
- Αποφασίζεται η σύσταση του Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων
Η αισχροκέρδεια είναι καθημερινή συνθήκη για τον πλουτισμό των μαυραγοριτών. Για ν’ επιβιώσουν οι σκλαβωμένοι πολίτες της πόλης και του νομού ξεπουλάν το είναι τους. Έτσι το Δ.Σ. “λαβών υπόψιν την διάχυτον και ομόθυμον θέλησιν της υγιώς σκεπτομένης κοινωνίας και ιδίως των χειμαζομένων εκ της δημιονργηθείσης καταστάσεως της αγοράς απόρων τάξεων, περί διώξεως της αισχροκερδίας και πλεονεξίας αδικημάτων άτινα επιδεινούσι την όχι καλήν επισιτικήν κατάστασιν της πλειονότητας του ελληνικού λαού υπό τας παρούσας δεινάς αποφασίζει ότι την αμοιβή, η οποία ήταν μάλλον αδρά για τις περιπτώσεις αυτές, από αυτούς που πλούτιζαν σε βάρος του λαού, να διατίθεται στο σύνολό της στην επιτροπή απόρων οικογενειών Κοζάνης”.
Την ίδια περίοδο ο σύλλογος μοιράζει από ….600.000 δρχ. σε κάθε μέλος του.
Φυλλομετρώντας το αρχαιότερο διασωθέν μητρώο μελών του ΔΣΚ την περίοδο της κατοχής βλέπουμε τη διαγραφή μελών του με νη σημείωση “αποβίωσεν”. Η περίοδος της ανασύνταξης του, ήταν κάπως ύποπτη αλλά και επικίνδυνη. Γι αυτό χρειάζεται μια ιστορική αποκατάσταση. Κάποιοι από τους αποβιώσαντες εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς. Επομένως περνούν από μια άλλη θεώρηση της ιστορίας, από την απλή ανθρώπινη απώλεια σ’ εκείνη των μαρτύρων για την ελευθερία. Παναγιώτης Καραλίβανος, εκτελέστηκε στο στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, Νικόλαος Γεωργιάδης συμμετείχε στην επιτροπή του ΕΑΜ εκτελέστηκε, ο Λ. Χασάπης εκτελέστηκε.
Στις τοπικές εμφύλιες μάχες την περίοδο πριν τα Δεκεμβριανά (Βαθύλακος Κοζάνης) σκοτώνονται οι δικηγόροι, Χ. Τανής και Αθ. Πολυχρονιάδης.
Με την απελευθέρωση της Κοζάνης στις 28 Οκτωβρίου 1944 ορίζεται από το ΕΑΜ καινούργιο Δημοτικό συμβούλιο της πόλης, Δήμαρχος για ένα διάστημα αναλαμβάνει ο δικηγόρος Ι. Γκόρας
Εκλογές 25 Νοεμ. 1945. 1. Νάτσινας πρόεδρος και μέλη: Κων. Χατζηκώστας, Κ. Πανατζόπουλος, Ι. Χρυσοχόου, Δημ. Καραλίβανος.
- Η κορύφωση της εμφυλιοπολεμικής περιόδου δεν αφήνει αλώβητο το ΔΣΚ. Παρ’ όλα αυτά, σε μια ολιγομελή Γ. Σ. προτείνεται, με το αξίας 100 δρχ. μαλί που μοιράστηκε στα μέλη του ΔΣΚ από την επιτροπή διανομής βοήθειας, να γίνουν κουκούλες και να δοθούν στο στρατό. Επίσης να δοθούν στο Στρ. Νοσοκομείο Κοζάνης 10.000 δρχ. για ενίσχυση ενώ εκφράζεται η ευχή όπως …η μέχρι τούδε τηρηθείσα εθνοπρεπής στάσις του Συλλόγου εξακολουθήσει και εις το μέλλον και δη μετά μεγαλυτέρου σθένους έναντι του διεξαγομένου εθνικού αγώνος.
- Εκλογές 11 Απριλίου, πρόεδρος Κ. Χατζηκώοτας, μέλη Δ. Καραλίβανος Ι. Βίσκος, Ι. Χρυσοχόου, Δ. Κουτσοσίμος. Αποφασίζεται, λόγω της κινήσεως του Πρωτοδικείου Κοζάνης, να προταθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης να ορισθούν οι θέσεις των δικηγόρων σε 22. Επιχείρηση πρόωρης έργω εισέλευσης ασκουμένου στο δικηγορικό σώμα, ο οποίος επιχειρεί ολοκληρωμένες δικηγορικές ενέργειες, ενώ δεν δικαιούται, μετά από καταγγελία, πατάσσεται.
- Ρήξη προέδρου του Δ.Σ. Καραλίβανου με τον πρόεδρο Πρωτοδικών Σπ. Παυλόπουλον διευθετείται με τις αμοιβαίες εξηγήσεις και φιλόφρονες παρατηρήσεις και από τα δύο μέλη.
Συστήνεται η βιβλιοθήκη του συλλόγου που πλουτίζεται σιγά σιγά με βιβλία νομικού περιεχομένου είτε από δωρεές απερχομένων της δικηγορίας συναδέλφων είτε με αγορές.
Οι δικολάβοι επανέρχονται. Συγκόπτουν τον …τίτλο τους και γράφουν στις πινακίδες τους Δικ… οπότε παραπλανούν τον κόσμο που νομίζει ότι Δικ… σημαίνει δικηγόρος και επέρχεται σύγχυση ιδιοτήτων. Κατά καιρούς παρατηρούνται και μεμονωμένα κρούσματα αθέμιτης εισπήδησης στο δικηγορικό σώμα ξένων, καθώς οι νέοι πτυχιούχοι της νομικής προτρέχουν στην απόκτηση της ιδιότητας του δικηγόρου και θεωρούν εαυτούς όχι μόνο ως ασκούμενους δικηγόρους αλλά δικηγόρους. Τους γίνονται οι απαραίτητες αυστηρές συστάσεις.
Διορισμός συμβουλίου 1952. Πρόεδρος Κ. Χατζηκώστας, μέλη Ι. Βίσκος, Δ. Καραλίβανος, Δ. Κουτσοσίμος, Αθ. Μουμουζιάς.
Η πρώτη γυναίκα δικηγόρος εγγράφεται στα μητρώα του συλλόγου, είναι η Φανή Δημ. Φόρη. Θα γίνει σε λίγο καιρό συμβολαιογράφος. Όμως πρώτη επαγγελματίας δικηγόρος γυναίκα που συνεχίζει μέχρι και σήμερα την πολυετή ενεργό δικηγορία είναι από το 1955 η κ. Ευαγγελία Παλαμήδους.
- Εκλογές Προέδρος Δ. Καραλίβανος μέλη Κ.Τυφοξύλου, Δημ. Κουτσοσίμος, Κων. Αμοιρίδης, Μαργαρίτης Μαγκριώτης.
- Παραίτηση Αμοιρίδη, αναπληρωματική εκλογή του Ιωάννη Βαρδάκα.
Τίθεται για πρώτη φορά το θέμα της ιδρύσεως Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη. Οι λόγοι είναι οι αυτοί με κείνους που συνεχώς προβάλλονταν μέχρι που ιδρύθηκε.
- Πρώτη αποχή του Δικηγόρων από τα καθήκοντά τους για 48 ώρες.
- Εκλογές Πρόεδρος Δ. Καραλίβανος, μέλη: Κ. Τυφόξυλος, (πέθανε το 1960 και αντικαταστάθηκε από τον Μερκούρη Κυρατσού) Δ. Κουτσοσίμος, Αλέξανδρος Ιωαννίδης, Κ. Δακής.
- Συζητήσεις για την ίδρυση του Ταμείου Συνεργασίας σύμφωνα με το άρθρο 200 του Κώδικα Δικηγόρων. Αποφασίζεται η ίδρυση και λειτουργία του. Πριν από αυτό, μεταξύ των δικηγόρων Κοζάνης, είχε συσταθεί ένα άτυπο Κοινό Ταμείο αλλά με ελάχιστες λειτουργίες και πενιχρές απολαβές. Η σύσταση του ταμείου συνεργασίας είναι μια κορυφαία στιγμή για το Δ. Σ. Κοζάνης. Είναι ένας πρωτοποριακός θεσμός που θα βρει μιμητές άλλους ΔΣ της χώρας. Βασική γενεσιουργός σκέψη για την ίδρυσή του, είναι, η φροντίδα για την αξιοπρεπή άσκηση της δικηγορίας με την παροχή στα μέλη του Δ..Σ. Κοζάνης της ελάχιστης οικονομικής δυνατότητας για τη μηνιαία αντιμετώπιση των εξόδων τους. Για κάθε νέο δικηγόρο είναι ένα μέτρο σωτήριο. Μπαίνοντας στο επάγγελμα βρίσκει αμέσως μια συμπαράσταση από την οργανωμένη οικογένεια των δικηγόρων και όχι την καχυποψία, νιώθει ότι δεν πελαγοδρομεί σ’ ένα ανταγωνιστικό χώρο στον οποίο οι συνθήκες επιβίωσης και διάκρισης φθείρουν τους χαρακτήρες. Η κοινή παροχή στο τέλος του μήνα σε όλους, νέους και παλιούς, του αυτού ποσού, για το σχηματισμό του οποίου σίγουρα δεν συμβάλλουν όλοι με τον ίδιο τρόπο, αλλά ο καθένας ανάλογα με το μέγεθος της δουλειάς του, δείχνει ανώτερη θεώρηση των όρων συνάδελφος, συναδελφικότητα, συνάνθρωπος τελικά.
- Έκφραση ευχής προς τον Πρόεδρο της Κυβερνήσεως Κ. Καραμανλή και τον Υπουργό Δ. Μακρή για διορισμό του δικηγόρου Γ. Τσουμή ως Νομάρχου γενικώς. Ανοίγεται λογαριασμός αλληλοβοήθειας για αναξιοπαθούντες συναδέλφους.
Συζητείται το θέμα της ανάληψης υποθέσεων αποζημιώσεων ελλήνων υπηκόων … θιγέντων υπό εθνικοσοσιαλιστκών μέτρων διώξεως. Έτσι ήπια χαρακτηρίζεται η κατοχική περίοδος και η καταστροφή της Ελλάδος. Αποφασίζεται η ανάληψη των υποθέσεων για λογαριασμό της ολότητας των δικηγόρων και η κατάθεση του ποσού εξ ολοκλήρου στο κοινό ταμείο. Όλοι συμφωνούν. Είναι η πρώτη μεγάλη κοινή δραστηριότητα του ταμείου συνεργασίας που διανέμει στα μέλη σημαντικά ποσά αλλά και που δείχνει τη δυναμική του και κατοχυρώνεται στην πράξη με τα αποτελέσματά του. Δείχνει επίσης πώς μπορεί να περπατήσει ένα μέτρο που αν δεν το χαρακτηρίσουμε …κομμουνιστικής εμπνεύσεως, όπως το κατηγόρησαν διάφοροι τρίτοι, το χαρακτήριζε ιδιαίτερη συναδελφικότητα.
Εκλογές 1961, πρόεδρος Δ. Καραλίβανος, μέλη: Κ. Αμοιρίδης, Μ. Μαγκριώτης, Δημ. Χατζηκώστας, Δ. Κουτσοσίμος
Εκλογές 1964, πρόεδρος Ι. Χρυσοχόου μέλη: Ασ. Μουμουζιάς, Μ. Μαγκριώτης, Κ. Δακής, Γ. Μαυρόπουλος
Εκλογές 1967, 15 Μαρτίου πρόεδρος Κ. Αμοιρίδης μέλη: Ν. Λιούφης, Ν. Μουμουζιάς, Κ. Νάτσινας, Κ. Δακής.
Στις 25 Απριλίου αποφασίζεται οικονομική ενίσχυση των μελών του ΔΣ κατά την κρίση του Διοικητικού Συμβουλίου. Η συμπαράσταση του συλλόγου στα μέλη του και ατομικά κι όχι μόνο συλλογικά είναι ένας κανόνας από την εμφάνισή του. Πολλοί δικηγόροι Κοζάνης δέχτηκαν κατά καιρούς ενισχύσεις ανάλογα με τις ανάγκες τους. Αυτό ήταν μια εκδήλωση αλληλεγγύης σ’ εκείνους τους δικηγόρους του ΔΣΚ που αντιμετωπίζουν πρόσκαιρα μια ανάγκη που ξεπερνούσε τις οικονομικές δυνατότητες στην αντιμετώπισή της.
16-6-1967. Η Περίοδος της δικτατορίας έχει αντίκτυπο σε όλες τις τάξεις και ιδιαίτερα στους επιστημονικούς κλάδους. Παύεται το αιρετό Δ.Σ. και διορίζεται από το Εφετείο Λάρισας, Δ.Σ από τους: Ασ. Λιάκο πρόεδρο και μέλη τους: Ι. Κατσικά, Ν. Ντινόπουλο, Θ. Σαμαρά, Κ. Πολυζούλη (ο τελευταίος θα οριστεί Δήμαρχος Κοζάνης και θα ανασταλεί η δικηγορική του ιδιότητα). Το διορισμό αυτό κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί.
Εκτοπίσεις, εξορίες, φυλακίσεις. Μέλη του Δ.Σ. Κοζάνης που πήραν το δρόμο της φυλακής και της εξορίας: Γ. Σαμαράς, Π. Τσαχουρίδης, Μ. Μαγκριώτης, Φ. Σπόντης, Στ. Γιαννακιτσίδης.
Ο δικηγορικός σύλλογος Κοζάνης με το τότε Δ.Σ. συμπαραστέκεται υλικά στα φυλακισμένα και εξόριστα μέλη του.
11 – 5 – 70. Αντικαθίσταται το ΔΣ : νέος πρόεδρος Λ. Κλείδης, μέλη Ν. Ντινόπουλος, Θ. Σαμαράς, Οδ. Χατζής, Ι. Κατσικάς.
27- 9 – 1974. Επανέρχεται στη διοίκηση του Δ.Σ.Κ. το τελευταίο αιρετό συμβούλιο.
Εκλογές 18-3-1975, πρόεδρος Κ. Αμοιρίδης, μέλη: Ν. Μουμουζιάς, Ι. Γκοβεδάρος, Ν. Τσουμής, Κ. Νάτσινας. Τα θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τους δικηγόρους την περίοδο αυτή είναι οι απαλλοτριώσεις στην περιοχή των Σερβίων με το φράγμα της λίμνης Πολυφύτου. Οι απολλοτριώσεις που θα ακολουθήσουν στο λεκανοπέδιο της Πτολεμαϊδας, στις περιοχές που η ΔΕΗ μπαίνει για να εξορύξει το λιγνίτη, φέρνουν, εκτός από τα έκτακτα και φορές υψηλά μερίσματα στο κοινό Ταμείο για όλους τους δικηγόρους, και κάποιους τρανταγμούς έως και ισχυρούς, στις σχέσεις μεταξύ των μελών του Δ.Σ. Κοζάνης. Τα γεγονότα των απαλλοτριώσεων της λίμνης Πολυφύτου είναι μια σκιά, ίσως η μοναδική, στην ιστορία σύμπνοιας κι ενότητας του δικηγόρων της Κοζάνης.
Το γεγονός των απαλλοτριώσεων αλλά και το κοινό ταμείο που είναι μια πρωτοποριακή σύλληψη αλλά και εφαρμογή κάνει την άσκηση δικηγορίας στην Κοζάνη πόλο έλξης και άλλων δικηγόρων από άλλα Πρωτοδικεία. Ο αριθμός των μελών αυξάνει σε λίγα χρόνια αλματωδώς, όχι απαραίτητα εξαιτίας του προηγουμένου φαινομένου ευρωστίας του συλλόγου Κοζάνης αλλά και γιατί η νομική επιστήμη σαν επιλογή σπουδών και επαγγελματική αποκατάσταση παραμένει πάντα ελκυστική στους νέους. Σε τέτοιο σημείο, όχι μόνο στην Κοζάνη, αλλά και πανελλαδικά ο νομικός χώρος να βρίσκεται σήμερα στα πρόθυρα πληθυσμιακών εκρήξεων και στα μεγάλα αστικά κέντρα να παρατηρείται μια νέα διάκριση δικηγόρων, το λεγόμενο, νομικό προλεταριάτο.
Εκλογές 16-3-1978, πρόεδρος Κ. Αμοιρίδης μέλη: Ν. Μουμουζιάς, Κ. Νάτσινας, Γ. Θεοφύλακτος, Αντ. Γρίβας.
Σε κέντρο του Βατερού δίνεται ο πρώτος χορός του Δικηγορικού συλλόγου τις αποκριές του 1979.
Εκλογές 1981 πρόεδρος Κ. Αμοιρίδης μέλη: Γ. Θεοφύλακτος, Αν. Γρίβας, Ανθ. Καγιόγλου, Δ. Χατζηκώστας.
Το 1983 από μερίδα δικηγόρων παλιών ποδοσφαιριστών σε επίσημα ή ανεπίσημα γήπεδα και ομάδες, ιδρύεται η ομάδα ποδοσφαίρου του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης. Συμμετέχει κάθε χρόνο στο διεξαγόμενο δικηγορικό πρωτάθλημα της χώρας και κάποιες χρονιές έχει να δείξει, εκτός από τα αναμνηστικά μετάλλια και τα δώρα, σημαντικές βαθμολογικές επιτεύξεις. Η ποδοσφαιρική της χάρη έφτασε μέχρι το Παρίσι όπου έδωσε αγώνα με ομάδα συνοθύλευμα Γάλλων επιστημόνων, αθλητών κλπ.. Είναι κατά κάποιο τρόπο ο συλλογικός πρεσβευτής του δικηγορικού σώματος Κοζάνης.
Εκλογές 1984, πρόεδρος Κ. Αμοιρίδης μέλη: Γ. Θεοφύλακτος, Άνθιμος Καγιόγλου, Ι. Πετρίδης, Δ. Χατζηκώστας, Αντ. Γρίβας, Γ. Σαμαράς, Ν. Φίλιος, Δ. Δαγιόγλου.
Εγκαινιάζεται το νέο δικαστικό μέγαρο στη θέση του παλιού που κάηκε το 1939.
Ένα μελανό περιστατικό που έχει σχέση με δικηγόρους και δικαστή του Πρωτοδικείου Κοζάνης έρχεται στην επιφάνεια. Δικαστής χρηματίζονταν και έβγαζε αποφάσεις κατά τις επιθυμίες των δωροδοκούντων. Μετά από καταγγελία του δικηγόρου Ν. Φεσατίδη συλλαμβάνεται …επί το έργον και οδηγείται δια τα περαιτέρω. Τελικά παύεται οριστικά.
Εκλογές 1987, πρόεδρος Γ. Κωνσταντινίδης, μέλη: Αν. Γρίβας, Μ. Αλεβιζάτου, Γ. Αμοιρίδης, Άνθιμος Καγιόγλου, Θ. Κωνσταντόπουλος, Δέσποινα Μιχαηλίδου, Ιωάννης Σκούρτης, Ν. Φεσατίδης.
Το 1988 συστήνεται το Διοικητικό Πρωτοδικείο Κοζάνης.
Εκλογές 1990, πρόεδρος Γ. Κωνσταντινίδης μέλη: Θ. Κωσταντόπουλος, Γ. Θεοφύλακτος, Μ. Παπαχρήστος, Αν. Γρίβας, Δ. Μιχαηλίδου, Γ. Αμοιρίδης, Ι. Πατσίκας, Ν. Σαμαράς
Με την καθιέρωση της 3ης Οκτωβρίου, εορτή Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη ως αργίας για το νομικό κόσμο της χώρας, γίνεται και η πρώτη γιορτή του συλλόγου. Δικηγόροι ή δικαστές αναλαμβάνουν και εισηγούνται σε αίθουσα συνεδριάσεων ένα ζήτημα ευρύτερου νομικού και πνευματικού ενδιαφέροντος.
Ο Δ.Σ.Κ. συμμετέχει στην ίδρυση του σωματείου με την επωνυμία Λογαριασμός Ενίσχυσης Δικηγόρων Επαρχιών (Λ.Ε.Δ.Ε.) εμπνευσμένη κίνηση του προέδρου του Δικ. Συλ. Πατρών Δημητρίου Ζηνόζη για την αντιμετώπιση της βιοτικής ανασφάλειας της δικηγορίας.
Κορυφαίο γεγονός την περίοδο αυτή είναι η ίδρυση του Εφετείου (1992). Παρά τις αντιδράσες άλλων πόλεων και παραγόντων, ένα ώριμο από καιρό αίτημα, γίνεται πραγματικότητα. Το Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την πόλη της Κοζάνης. Η ίδρυσή του αποφασίστηκε επί υπουργίας Μ. Παπακωνσταντίνου στο υπουργείο της δικαιοσύνης, Κοζανίτη βουλευτή και πολλές φορές υπουργού.
Ο σύλλογος περνά στη εποχή του εκσυγχρονισμού με την αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών και το έργο των δύο σημερινών υπαλλήλων του, Ρίτσας Χαλβατζή και Σάββα Κοταρίδη, γίνεται πιο εύκολο.
Εκλογές 1993, πρόεδρος Ηλίας Κυρατσούς μέλη: Δ. Γαλογαύρος, Θ. Κωνσταντόπουλος, Γ. Πατσίκας, Δ. Μιχαηλίδου, Ελένη Γκέκα, Δ. Καραμήτρος, Β. Τσιότσιας, Γ. Αμοιρίδης.
Ο Σύλλογος με πρωτοβουλία του φιλοξενεί παιδιά από τις εμπόλεμες περιοχές της πρώην της Γιουγκοσλαβίας. Διοργανώνει μουσική βραδιά με τον πιανίστα Γ. Βακαρέλη. Τα έσοδα διατίθενται υπέρ της αποκατάστασης του Ναού του Αγίου Δημητρίου Κοζάνης που κάηκε. Μαζί με την Εταιρία νομικών Βορείου Ελλάδος διοργανώνει συνέδριο για τις τροποποιήσεις του Κ.Πολ.Δ.
Εκλογές του 1996, πρόεδρος Ηλίας Κυρατσούς μέλη: Ελένη Γκέκα, Αναστασία Παληού, Β. Τσιότσιας, Γ. Παπακωνσταντίνου, Ζωή Ταγάρα, Ν. Φίλιος, Γ. Κωνσταντινίδης, Χ. Δημητρόπουλος.
Το Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων Κοζάνης συνεχίζει αδιατάρακτα τη λειτουργία του από την ίδρυσή του (1941) μέχρι σήμερα. Μοναδικό του πρόβλημα ο ασφυκτικός εναγκαλισμός του από την κρατική εποπτεία. Η …επιστρατευμένη διοίκησή του, Οδυσ. Χατζής – πρόεδρος, Δημ. Κλείδης – γεν. γραμματέας, Δημ. Δαγιόγλου – ταμίας, Σωτ. Κέννης, Παύλος Γκορτσούλης – μέλη.
Εκδίδεται το επιστημονικό περιοδικό του Δ. Σ. Κ. με τον τίτλο “Νομική Σκέψη” κι υπότιτλο που δηλώνει και τα περιεχόμενα του “Νομολογία δικαστηρίων περιφέρειας Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας”. Στη Συντακτική επιτροπή του είναι οι: Αναστασία Παληού, Ν. Φίλιος, Παπακωνσταντίνου Ιωάννης. Πολλοί άλλοι συνάδελφοι του Δ.Σ. Κοζάνης, βοηθούν στη συλλογή και το σχολιασμό των αποφάσεων.
Η ποδοσφαιρική ομάδα του Δ.Σ.Κ. κατακτά το πρωτάθλημα των Λικ. Συλλόγων, στο Ηράκλειο το 1996.
Από τις δωρεές συμπαράστασης των Δικηγ. Συλλόγων Βόλου – Γιαννιτσών – Δράμας – Καλαμάτας – Κομοτηνής – Λάρισας – Λειβαδιάς – Μυτιλήνης – Πάτρας – Ρόδου – Χαλκίδας σχηματίζεται το πρώτο κεφάλαιο 8.000.000 δρχ. περίπου για τη σύσταση του σωματείου “Λογαριασμός Ενίσχυσης Δικηγόρων Κοζάνης”. Σκοπός του η ενίσχυση των δικηγόρων σε περίπτωση αδυναμίας προς εργασία.
Ένα χαρακτηριστικό της δράσης του Δ.Σ. Κοζάνης τα χρόνια μετά την μεταπολίτευση του 1974 είναι σι κοινές δραστηριότητες με τους άλλους δικηγορικούς συλλόγους της Ελλάδας, μέσα από το συντονιστικό όργανο όλων των προέδρων των ΔΣ Ελλάδος. Πολλές αποχές, μερικές πολύμηνες, με κοινό πάντα αίτημα, αλλά σε πολλές παραλλαγές, να σταματήσει η επιδρομή της Πολιτείας στο δικηγορικό επάγγελμα, που προσπαθούσε μέσα από ζητήματα ασφαλιστικά, φορολογικά, αφαίρεσης δικηγορικής ύλης κ.λ.π. να δείξει φιλολαϊκό πρόσωπο, σε βάρος πολλές φορές των δικηγόρων και υπέρ τάξεων αμφιβόλου συνθέσεως και πραγματικής ανάγκης. Τις περισσότερες φορές ήταν στενόκαρδη αντίδραση ισχυρών συντεχνιών που βρισκόταν δίπλα στα Κέντρα αποφάσεων της εξουσίας και οδηγούσαν αυτήν στα μέτρα τους.
Η γενικότερη κρίση της κοινωνίας μας και της εποχής αντανακλά βέβαια και στους δικηγόρους. Ο δικηγορικός πληθωρισμός ειδικά είναι ένα εφιαλτικό φαινόμενο και φέρνει ίσως όχι από μόνος του, όπως κάθε φαινόμενο πληθωρισμού άλλωστε, την πτώση της πραγματικής αξίας όσων ασκούν το επάγγελμα. Οι ανισότητες μεταξύ νέων και παλιών, εμμίσθων κι εκείνων που στερούνται αυτής της έξωθεν βοήθειας που έρχεται, όχι πάντα με αξιοκρατικά κριτήρια είναι πραγματικότητες δυσάρεστες.
Σιγά σιγά το δικηγορικό σώμα από ηγεμονεύουσα επιστημονική δύναμη στην Κοινωνία που ήταν κάποτε, χάνει έδαφος. Κι ο Δ. Σ. Κοζάνης δεν βρίσκεται έξω από αυτό το φαινόμενο. Σαν ένας μεγάλος σύλλογος έχει κι αυτός μερίδιο στην κρίση. Η ιστορία του όμως, το πνεύμα της έργω ενότητας, που κληρονομήθηκε από τα προηγούμενα Δ. Σ. και τους συναδέλφους που απήλθαν ή βρίσκονται απόμαχοι, είναι ακόμα σοβαρά αντισώματα υγιεινής συμπεριφοράς σ’ όλους…